Cà chua: Những điều cần biết về cách trồng và chăm sóc tốt nhất

Cà chua là một trong những loại quả phổ biến nhất trong các bữa ăn gia đình, được biết đến với nhiều giá trị dinh dưỡng và lợi ích cho sức khỏe. Mặc dù đây là một loại quả, nhưng nhiều người vẫn thường nhầm lẫn nó với một loại rau củ. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về những đặc điểm độc đáo của “lâu đài dinh dưỡng di động” này, hãy đọc bài viết dưới đây của Vuontudong để có thêm kiến thức.

Đặc điểm của cây cà chua

Cà chua là một giống cây có khả năng chịu hạn tốt và có thể sinh trưởng tốt trong điều kiện tự nhiên. 

• Cây cà chua có thân thảo dài ngày, màu xanh lông thẳng. 
• Rễ là rễ chùm với nhiều nhánh. 
• Lá là lá kép, có răng cưa và nhám.
• Hoa của cây thuộc loại hoa lưỡng tính, tự thụ phấn và nở thành từng chùm, màu vàng tươi với 5 cánh hoa. 
• Quả cà chua khi còn non có màu xanh, chuyển sang màu vàng hoặc cam trước khi chín hẳn và có màu đỏ tươi. Quả có hình dạng tròn, bầu dục hoặc hơi dẹt, căng mọng và chứa nhiều hạt.

Các loại cà chua hiện nay

Hiện nay, có khoảng 7.500 giống cà chua được trồng để phục vụ các mục đích khác nhau. Các giống thuần chủng ngày càng được ưa chuộng, đặc biệt là trong cộng đồng người trồng và nhà sản xuất, bởi chúng có thể mang lại hương vị thú vị hơn, đồng thời tăng khả năng kháng bệnh và năng suất.

Ngoài ra, các cây lai vẫn được trồng phổ biến, bởi người ta có xu hướng kết hợp các đặc tính tốt của các giống thuần chủng với độ ổn định của các loại cà chua thông thường trong sản xuất lớn.

Các giống cà chua được chia thành nhiều loại, chủ yếu dựa trên hình dạng và kích thước của chúng.

• Cà chua Slicing hay Globe là loại thông thường, được sử dụng cho nhiều mục đích chế biến và ăn tươi.
• Cà chua Beefsteak là loại quả lớn, thường được sử dụng cho bánh mì. Tuy nhiên, thời gian bảo quản ngắn khiến cho loại này ít được sử dụng trong thương mại.
• Cà chua Oxheart có hình dạng giống như dâu tây lớn.
• Cà chua Mận được lai tạo để sử dụng trong sản xuất nước sốt cà chua.
• Cà chua Lê có hình dạng giống như quả lê.
• Cà chua Anh đào nhỏ và tròn, vị ngọt, thường được sử dụng trong món salad.
• Cà chua Nho được giới thiệu gần đây, là một biến thể của cà chua Mận, nhỏ hơn và được sử dụng trong món salad.
• Cà chua Campari ngọt, lớn hơn cà chua Anh đào nhưng nhỏ hơn cà chua Mận.

Những điều cần biết khi trồng cà chua

Thời vụ

Cà chua là một loại cây trồng theo thời vụ, vì vậy cần phải canh thời gian và lên kế hoạch trồng từ trước để đảm bảo cây có thể phát triển tốt nhất trong điều kiện thích hợp. Tại Việt Nam, việc trồng cà chua được chia thành ba vụ trồng khác nhau:

• Vụ Đông Xuân: Thời gian trồng vào khoảng cuối năm từ tháng 10 đến tháng 11 dương lịch, thu hoạch thường diễn ra vào tháng 1 hoặc tháng 2 của năm sau.
• Vụ Xuân Hè: Mùa trồng đầu năm, thời gian thích hợp để bắt đầu trồng là từ tháng 12 đến tháng 1 dương lịch, và thời gian thu hoạch thường là vào khoảng tháng 3 hoặc tháng 4.
• Vụ Hè Thu: Mùa trồng bắt đầu vào khoảng tháng 6 đến tháng 7 theo lịch dương, và với kỹ thuật trồng và chăm sóc đúng cách, cây cà chua có thể được thu hoạch từ tháng 9 hoặc tháng 10.

Yêu cầu về đất trồng cà chua

Để giúp cây cà chua phát triển tốt nhất, cần cung cấp đất giàu dinh dưỡng và tơi xốp. Bạn có thể sử dụng đất pha cát, đất có chứa nhiều chất mùn hoặc đất phù sa.

Ngoài ra, cần thường xuyên kiểm tra tình trạng và độ pH của đất. Nếu độ pH dao động trong khoảng từ 6 đến 6.5, nên bón thêm vôi và bón thúc cho đất ít nhất vài tuần trước khi gieo hạt để giúp cây phát triển tốt hơn.

Mật độ trồng, thời gian trồng

Mật độ

Độ rộng giữa hai hàng cà chua nên ít nhất là 80cm và mỗi cây nên được trồng cách nhau từ 60cm trở lên, tùy thuộc vào loại giống cây.

Thời gian

Hạt cà chua nên được gieo vào buổi chiều khi ánh nắng không quá gay gắt, khoảng từ 3 đến 5 giờ chiều, đối với vụ Đông Xuân. Nếu gieo trong mùa Xuân Hè, bạn nên chọn thời điểm muộn hơn, vào chiều tối khi ánh nắng đã tắt.

Nếu có thể, hãy chọn những ngày không nắng quá nóng, thời tiết mát mẻ hoặc có mưa để cây cà chua phát triển tốt nhất.

Các cách trồng cà chua phổ biến và đơn giản nhất hiện nay

Các phương pháp trồng cà chua đơn giản và phổ biến hiện nay bao gồm:

Trồng cà chua từ hạt

Bước 1: Xử lý hạt

Trước khi trồng, hạt cà chua cần được xử lý theo các bước sau: Pha một ấm nước với tỉ lệ 3 nóng : 2 lạnh, sau đó ngâm hạt trong vòng 3 tiếng rồi rút hạt ra. Sau đó, hạt được đặt vào một lớp vải mỏng và ủ trong khoảng nhiệt độ từ 25 – 30 độ. 

Hạt cần được kiểm tra thường xuyên và khi bắt đầu có vết nứt thì có thể tiến hành gieo.

Bước 2: Gieo hạt cà chua

Hạt được gieo vào các hốc đã được chuẩn bị sẵn (xem lại phần trên của bài viết). Sau khi gieo, phủ một lớp giá thể mỏng lên trên hạt. Dựng giàn che cho hốc để bảo vệ hạt khỏi chuột hoặc sâu bọ.

Bước 3: Sử dụng giá thể

Bạn có thể sử dụng giá thể bằng xơ dừa sạch đã được xử lý sơ qua, trộn với một lượng Perlite, sau đó phủ lên phần bề mặt của hạt giống sau khi đã gieo. 

Giá thể giúp duy trì nguồn nước, nhiệt độ và độ ẩm trong không khí, hỗ trợ quá trình trao đổi không khí.

Trồng cà chua bằng cây con

Bước 1: Chuẩn bị đất trồng

Để trồng bằng cây con, bạn cần cào cuốc khu vực đất trồng để làm tơi và xốp đất. 

Sau đó, chia đất thành các luống đều nhau để cây có thể phát triển tốt hơn. Việc chia luống giúp cho công tác chăm sóc và thu hoạch sau này dễ dàng hơn.

Bước 2: Cách trồng cà chua bằng cây con

Đầu tiên, chọn cây có chiều cao từ 10 – 20 cm. Tiếp theo, xới đất tạo thành một hố nhỏ với đường kính 5cm và sâu 4cm. 

Đặt cây vào giữa hố và vun đất lại cho đến khi ngập đến nửa thân cây. Sau đó, đè nhẹ xung quanh để đất chắc chắn hơn và tưới một ít nước vào.

Cách chăm sóc cây cà chua

Tưới nước

Cây cà chua có nhu cầu về lượng nước khác nhau ở từng giai đoạn phát triển khác nhau. Sau khi trồng, cần duy trì tưới nước liên tục mỗi buổi sáng trong vòng 1 tuần, sau đó giảm lượng nước còn 2 ngày 1 lần khi thấy cây bén rễ. 

Khi cành và lá phát triển, cần tăng lượng nước mỗi lần tưới. Đến khi cây ra hoa, đất phải luôn ẩm để đảm bảo cho quá trình phát triển của cây. Giai đoạn này là giai đoạn có nhu cầu về lượng nước cao nhất và lượng nước cần được điều chỉnh linh hoạt tùy thuộc vào mật độ trồng, loại đất và lượng phân bón sử dụng. 

Để tiết kiệm thời gian và công sức, hệ thống tưới tự động có thể được sử dụng để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả.

Vun xới

• Lần đầu tiên: 8-10 ngày sau khi trồng
• Lần thứ hai: 1 tuần sau lần đào xới đất đầu tiên

Làm giàn

Bắt đầu lắp đặt giàn khi cây bắt đầu nở hoa. Dựng giàn xung quanh và buộc các thân cây ra ngoài vào giàn để hỗ trợ cho cây tăng trưởng.

Bấm ngọn và tỉa cành

Cắt bớt thân và tán lá sẽ giúp cho cây cà chua tập trung chất dinh dưỡng vào quả. Cách cắt tùy thuộc vào từng loài cây cà chua, dưới đây là 2 cách cắt:

Với loại cây cà chua sinh trưởng giới hạn:

• Cắt tất cả các chồi non và cành khỏe chừa lại một cành từ thân chính ở dưới chùm hoa đầu tiên của cây.
• Cắt bớt thân cây cho các cây có 4 chùm quả trở lên, từ chùm quả cuối cùng đếm lên đến khi chỉ còn lại 2 lá thì cắt phần thân phía trên đó.

Với loại cây cà chua sinh trưởng vô hạn:

• Để thân cây phát triển dài theo giàn.
• Cắt bớt lá già vàng để giúp cây phát triển tốt hơn.

Phân bón

Cây cà chua cần dinh dưỡng để nuôi cả thân và quả. Bón phân hữu cơ và NPK nhiều lần sẽ giúp cây đạt năng suất và chất lượng tốt nhất. Bón phân vào giai đoạn cây cần hấp thụ nhiều dinh dưỡng nhất.

Bón thúc cây sau mỗi lần thu hoạch quả.

Kết luận

Hy vọng với những thông tin bổ ích trên đã có thể giúp bạn tận dụng khoảng không gian trong khu vườn hoặc trên sân thượng để trồng cây cà chua. Loài cây này không chỉ giúp cải thiện chất lượng thực phẩm mà còn giúp tạo ra không gian xanh trong ngôi nhà của bạn.